Cabochon slijpen deel 2 | NL

HET POLIJSTEN
Polijsten is de laatste fase van het cabochonslijpen, de bekroning van alle eerdere inspanningen, maar ook het meedogenloze oordeel dat eventuele fouten van de slijper aan het licht zal brengen. Het maakt vaak spectaculaire effecten mogelijk, zoals bijvoorbeeld het vreemde diepte-effect dat wordt verkregen met de opaal. Het materiaal bestaat uit een wiel van geperst vilt of leder dat bestreken is met de geschikt poeder omdat elke categorie steen (voornamelijk op basis van hun hardheid) een specifiek polijstpoeder vereist. Bovendien gebruikt elk wiel slechts één categorie poeder en met dezelfde korrel, men mag geen mengeling toelaten.
 
Het gebruik van wielen van katoen komt minder vaak voor, behalve in bepaalde specifieke gevallen, zoals voor het slijpen van malachiet, calsiet, barnsteen en andere zachte stenen. De slijpschijven zijn in serie van 2, 3 of 4 gemonteerd, op afstand van elkaar en aangedreven door een vrij krachtige motor, bijvoorbeeld 1/4 of 1/2 pk. Dit is nodig als men verschillende stenen wil polijsten. De snelheid van deze wielen is relatief traag: van 500 tot 1.000 rpm voor een diameter van 30 cm. Ze hebben geen waterkoeling nodig, wat de installatie vereenvoudigt. Als je ze echter zelf bouwt, is het raadzaam om een bedekkingsplaat te voorzien voor het stof van de stenen en de verschillende poeders. Hoe harder het te snijden materiaal, hoe groter de uiteindelijke glans. Omgekeerd, hoe zachter een steen, hoe moeilijker het zal zijn om hem glans te geven. Dit is ook het geval voor poreuze en brokkelige materialen zoals agglomeraten, vezelachtige en korrelige stenen. In extreme gevallen zijn we zelfs genoodzaakt om na het polijsten een vernislaag aan te brengen om een bepaalde glans te verkrijgen, of zelfs om de steen in olie te baden.
 
Poreuze materialen
Het polijsten van poreuze materialen is delicaat omdat, na het binnendringen van de poeders in de poriën, soms lelijke donkere vlekken ontstaan op de lichte stenen en lichte vlekken op de donkere stenen. Om dit lelijke effect te voorkomen, worden dergelijke stenen ondergedompeld in een bad van oplosbaar glas (natriumsilicaat) gemengd met water en een reinigingsproduct. Alles wordt een paar uur verwarmd. Deze bewerking kan in elke fase van het slijpen worden herhaald, van slijpen tot polijsten en zandstralen. Overtollig waterglas dat na het polijsten nog aan de steen kleeft, kan worden verwijderd door de steen enkele dagen in warm water te baden. Men kan de poreuze stenen ook onderdompelen in een bad van hete paraffine dat in de spleten zal indringen; deze bewerking kan ook met glycerine gedaan worden. Na het polijsten kunnen stenen die poreus of moeilijk te polijsten zijn, worden gecoat met een mengsel van Canadese balsem.
 
Polijsten techniek
Deze techniek lijkt op de vorige bewerkingen, maar vereist niet zoveel precisie. Het hele oppervlak van de steen wordt gewoon tegen het wiel gewreven, gelijkmatig bedekt met een pasta gemaakt van polijstpoeder en water. Deze laatste fase is snel, binnen een paar minuten. Maar denk niet dat we in dit stadium de sporen van slijpen die zouden overgebleven zijn kunnen elimineren. In dit geval moet u de tweede fase doorlopen. De druk van de steen op het wiel moet licht zijn, vooral omdat het werk droog wordt gedaan en dit kan leiden tot sterke verhitting van de steen met het risico dat deze losraakt van zijn steun en breekt. De polijstpoeders die in het verleden werden gebruikt, waren gebaseerd op krijt, klei, puimsteen of andere soorten zacht gesteente volgens recepten die door de slijpers geheim werden gehouden. Momenteel zijn er voor elke categorie stenen poeders beschikbaar om te polijsten, waarvan de belangrijkste de oxiden van cerium, tin, aluminium of chroom en synthetische tripoli zijn (tripoli van natuurlijke oorsprong heeft de neiging te verdwijnen).