Smaragd | NL
Smaragd is de groene kleurvariëteit van het mineraal Beryl. De groene kleur is te wijten aan de aanwezigheid van chroom en vanadium in de kristalstructuur.
De hoofdcriteria om een smaragd te evalueren is de kleur en de zuiverheid. De populairste en meest gevraagde kleur heeft een intens groene kleur, niet te licht en niet te donker met een groen-gele of groen-blauwe schijn. Een andere factor is de uniformiteit van de kleur in de hele steen.
Er bestaan ook nog andere variëteiten van beryl :
- aquamarijn met een blauwe-groene schijn door de aanwezigheid van ijzer,
- gele beryl met een licht gele tot strogele kleur,
- morganiet met een paarse tot roze kleur,
- heliodoor, deze is goudgekleurd. Deze, naam komt van het Grieks "geschenk van de zon",
- bixbiet is rood-bruin,
- gosheniet is kleurloos.
Zuiverheid
De zuiverheid van een smaragd is gebaseerd op totaal verschillende normen als deze van andere kleurstenen. Men spreekt niet over insluitsels maar men gebruikt een figuurlijke term : de tuin van de smaragd. Inderdaad deze insluitsels lijken op een vegetatie, bladeren in een heldere en doordringende atmosfeer van de jungle. Deze insluitsels maken echter de identificatie mogelijk. Het is helemaal geen aanduiding van een mindere waarde maar wel een echtheidskenmerk. Smaragden zonder onzuiverheden zijn zeer zeldzaam en zeer duur maar kunnen ook dikwijls synthetisch zijn. Indien je een loep-zuivere smaragd (boven 1 kt) zou kopen is het aan te raden om hem door een expert te laten keuren. Insluitsels mogen echter niet te groot zijn want dan zullen zij de kleur en schittering van de steen negatief beïnvloeden. Een smaragd kan 3 soorten insluitsels hebben : vaste, vloeibare en gasvormige. Deze drie, samen voorkomend, zijn karakteristiek voor bijvoorbeeld Colombiaanse smaragden.
Soms worden er stenen van een lagere kwaliteit in olie gedompeld om fouten te laten verdwijnen en om een betere kleur en schittering aan de steen te geven. Men gebruikt hier ook barstvullingen met epoxyachtig producten.
Ook voor smaragden maken handelaars en juweliers een classificatie volgens de oorsprong van de steen.
De bekendste smaragden komen van Colombia, bijvoorbeeld de belangrijke mijnen van Muzo en Chivor. Meestal hebben deze stenen een intens groene kleur, geel-groen of blauw-groen. Deze mijnen werden reeds in de 16 de eeuw ontgonnen.
De Spaanse veroveraars hebben deze verborgen mijnen niet ontdekt en het was slechts in 1895 (Muzo) en 1920 (Chivor) dat deze mijnen heropend werden.
De belangrijkste mijnen in Brazilië zijn Minas-Gerais, Bahia, Goias met Santa Theresina di Campos verde. Meestal hebben stenen uit deze mijnen een groen-gele. Ze zijn redelijk zuiver en meestal is de kleur lichter dan de smaragden afkomstig uit Colombie. De Oeral (Rusland) smaragden hebben meestal veel insluitsels. De stenen hebben een groen-gele kleur. De mijn Sandawana in Zimbabwe levert ons zeer mooie smaragden. Grote stenen zijn zeer zeldzaam. De kleur is rijkelijk geel groen. De productie van Tanzania levert stenen met een groengele kleur. Zambia heeft ook een productie maar van kleinere stenen. De Swat-mijn in Pakistan heeft mooie lichte en zuivere stenen, maar deze mijn liggen heden in een gevaarlijke zone.
De vorm
Het ideale en populairste vorm is natuurlijk het smaragd- of achthoekig slijpsel, maar er bestaan ook nog andere vormen zoals rond, peer, ovaal, markies en soms briljant en hart vorm.
De waarde
De belangrijkste factor is de kleur. Insluitsels zijn minder belangrijk op voorwaarde dat ze de kleur en schittering niet beïnvloeden.