ROOKKWARTS | NL

Rookkwarts wordt gevonden in grote, donkere, bijna zwarte kristallen die zeer gewaardeerd worden door de verzamelaars. De afzettingen liggen verspreid over de hele wereld, maar zijn voornamelijk terug te vinden in :
 
Brazilië : in de Minas Gerais, aan de Rio Grande do Sul, in de staat Goias op sites waar men ook bergkristal, amethist en citrien vindt. Men vindt er zeer mooie specimen, zuiver en van een mooie kleur.
 
Rusland: de belangrijkste afzettingen zijn te vinden in de Oeral, nabij Morsink en in het Alta gebergte. Madagaskar vanwaar de "gebrande stenen" afkomstig zijn, is een grote producent van mooie, zuivere kwaliteit en van mooie vormen. De afzettingen situeren zich ten zuiden van de rivier Mania, waar men ze ook als geode vindt, alsook in het zuiden van Betrok.
 
Schotland: in de Cairngorm bergen, waarvan hij soms de naam draagt, waar men hem samen met citrien vindt in korrelig graniet. De secundaire afzettingen in de rivier Avon waar men "afgeschuurde" specimen vindt, zijn spijtig genoeg uitgeput. Spanje: in de provincie Cordoba nabij Hinojoso Del Duero. De stenen afkomstig van deze afzetting zijn in het algemeen "verwarmd" en bekomen aldus een mooie gele kleur.
 
Verder zijn er ook vindplaatsen in Korea, Japan, Mantsjoerije, de VS en dichter bij huis in Frankrijk (Auvergne, de Dauphiné, Hautes-Alpes en in de Drôme). In het Nederlands spreekt men over "rookkwarts", in het Engels over "Smoky Quartz, Morion, Cairngorm", in het Spaans over "Cuarzo Ahumado" en in het Italiaans over "Morionne". Volgens de legende is het de talisman van de soldaat die naar het slagveld trekt. Volgens andere bronnen geeft hij de drager dan weer een somber humeur.
 
Het is de steen van Saturnus en van de Steenbok, van de gematigde, zuinige en een beetje wantrouwige mensen. Deze steen wordt soms verkocht onder, in Frankrijk en in België, verboden namen als bijvoorbeeld rooktopaas of diamant van Alençon.
 
De dichtheid bedraagt 2.65 en de hardheid 7 op de schaal van Mohs. De chemische samenstelling is een siliciumdioxide (Si02).
 
De kleursterkte kan in stroken variëren van helder tot donker. Men vindt echter geen stroken van kleurschakeringen zoals bijvoorbeeld bij amethist of citrien.
 
Volgens de studies van E. Weinschenk wordt de kleur veroorzaakt door titaniumoxide. C. Holden daarentegen is eerder van mening dat de kleur het gevolg is van een reactie van siliciumatomen met uitstraling van radium. Dikwijls vindt men radioactieve afzettingen in de buurt van Morion-afzettingen zoals bijvoorbeeld op Madagaskar of in Ontario. Dit werd later bevestigd door de bevindingen van R. Brauns en C. Döltner die in hun laboratorium kwarts met radium bestrooiden en aldus rookkwarts verkregen en dit vanaf kleurloos, natuurlijk en synthetisch kwarts.
 
De geelbruine in donkerbruin veranderende kleur is te wijten aan de aanwezigheid van koolwaterstof. Indien men kwarts verwarmd op een hoge temperatuur dan wordt het opaalachtig wit. Wordt het gematigd verwarmd daarentegen, dan verandert het in een gele kleur.
 
De vorming van het kristal is dezelfde als voor het romboëdische rots kristal, met prisma's met 6 ongelijke zijden. De breuk is schelpvormig, splintervormig.
 
Het is een steen die de amateur-edelsteenslijper graag zal bewerken, want hoewel het een goedkope steen is, kan hij toch een steen met een zuivere, aangename kleur geven, omdat hij zich gemakkelijk laat bewerken en een volmaakte glans mogelijk maakt. Relatief grote specimen kunnen zonder veel risico worden geslepen, wat altijd bemoedigend is voor een beginneling.